Yaşama hiçbir mani olmamalı şu dünyada Dilsel ve işitsel yetilerini kullanamayan bireylerin bağlantısının bayramı Türk Avcılar Escort İşaret Lisanı Bayramı ndan konuşalım bugün Biliyorsunuz ki dilsel ve işitsel yetilerini kullanamayan bireylerin dilsel sözler beden lisanı karşılıklı etkileşimlerle el hareketleri ve mimiklerini kullanarak anlaştığı bir bağlantı lisanı var Avcılar Escort Bayan Jest ve mimiklerle tabir edilen bu işaretlerin hepsine birden işaret dili diyoruz
Türk İşaret Lisanı TİD Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti nde bulunan işitme engellilerinin kullanıldığı bir lisan Kesin Escort Avcılar bir başlangıç tarihi bilinmemekle birlikte birinci bilgilerin 9 Yüzyıldan edinildiği işaret lisanı 2007 de bayram olarak kabul edilmiş ve Türk İşaret Lisanı Bayramı birinci defa 12 yıl evvel 7 Haziran 2007 de kutlanmıştır
Bugün biz de bu bayramı işaret lisanının tarihi seyri ve birkaç kitap önerisi ile kutluyoruz
Benim 3 kitap teklifim olacak Siz de bildiğiniz öbür kitapları lütfen bizimle paylaşın
İşaret lisanının tarihî gelişimi
Haliyle sağır ve dilsizler her vakit kendi ortalarında bir muahede lisanı oluşturdular Tarih boyunca işaret lisanının her ortaya çıkışı işitme engellileri bir ortaya getiren bir eğitim kurumunun oluşturulmasıyla gerçekleşmiş Tarihten notlara bakacak olursak 1576 da Girolomo de Cardano işitme engelli bireylerin kimi soyut kavramları anlatabildiğini fark etmiş bunun üzerine düşünmüş tarihte bilinen birinci kişi 1616 da ise Giovanni Banifaccio birinci sefer işaretleşerek mutabakatın üniversal bir lisan olduğunu savunmuş 18 Yüzyılda da Filozof Condillac da işaret lisanının temelinde jestlerden türediği teorisini savunan birinci insandır
1700 lerin başında işitme engellilerin irtibat için kullandığı işaret lisanı kendine has bir grameri ile bir lisan olarak kabul edilmiş eğitim kurumlarının müfredatına da alınmış 1817 de ise Thomas Gallaudet Amerika da tarihte yalnızca işitme engellilere eğitim veren birinci işitme engelli okulunu kurmuştur
1880 de dünyada Milano Kongresi nde işaret lisanı ile eğitimden vazgeçilmiş ve sözel eğitim kullanılmaya başlanmıştır Fakat 1960 lardan sonra yine dünyada işaret lisanı eğitimi yaygınlaşmıştır
İşaret lisanının Türkiye deki seyri
İşaret lisanındaki gelişmelerin Türkiye deki seyrine baktığımızda ne o vakit ortaya çıktığı ve geliştiği konusunda bir bilgiye ulaşılamamış Türk işaret lisanı hakkında bilinen en kesin bilgi Batı daki gelişmelerden başka olarak özgün bir işaret lisanımızın oluşturulmuş olması
Edinilen en eski bilgiye Evliya Çelebi nin notlarından ulaşılıyor 1500 lerden itibaren Osmanlı da mahkemelerde bağlantı sağlama konusunda işitme engelliler misyon alıyor Sarayda birinci sefer görevlendirilen dilsizler Fatih Sultan Mehmet periyodunda görevlendirilmiş Yasal Sultan Süleyman periyodunda ise sarayda misyonlu kimselerin işaret lisanı bilmesi mecburî kılınmıştır 17 Yüzyıla gelindiğinde ise 60 kadar dilsiz sarayda görevlendirilmiş işaret lisanıyla anlaşmıştır
1889 da Osmanlı da birinci defa saray dışındaki işitme engellilerin eğitimi için Dilsizler Mektebi açılmış Bu mektepte hem işaret lisanı hem de sözel eğitim verilmiştir Daha yakın tarihe göz attığımızda ise II Abdülhamit tarafından kazandırılan Yıldız Sağırlar Okulu bugün kullanılan işaret lisanının temelini oluşturan birinci kurum Bugün kullanılan işaret lisanı o zamankinden bir epey farklılaşmış Lakin bir yandan da Batı nın geliştirdiği lisan hiç kullanılmamış Yani gramer özelliği kazanamamış
1923 te İzmir de engelliler için özel bir eğitim kurumu açılmış ve sözel eğitim verilmiş 1944 te Süleyman Gök ün teşebbüsüyle Sağır Dilsiz ve Körler Okulu açılmış 1953 te ise Ulusal Eğitim Bakanlığı na devredilmiştir Bundan sonra artık işitme engellileri konuşturmaya yönelik çalışmalar arttırılmış Türk İşaret Lisanının kullanımı bırakılarak sözel eğitimin yaygınlaşması hedeflenmiştir
1984 te ise TRT İşitme Özürlüler Haber Bülteni ni Türk İşaret Lisanı ile yayımladı Birinci kere 1995 te Ulusal Eğitim Bakanlığı Yetişkinler İçin Türk İşaret Lisanı Kılavuzu yayımladı Birinci defa 2005 te Engelliler Kanunu nun 15 Unsuru uyarınca Türk İşaret Lisanı resmen tanındı ve Türk Lisan Kurumu Türk İşaret Lisanının geliştirilmesi sözlüğünün ve lisan bilgisinin hazırlanması için görevlendirildi
Türkiye Sağırlar Ulusal Federasyonu
7 8 Haziran da birinci kere Türk İşaret Lisanı Çalıştayı düzenlendi Bu çalıştayda Türk İşaret Lisanı Parmak Abecesinin çift elle yapılması oy çokluğu ile kabul edildi İşaretler tek tek belirlendikten sonra çeşitli kararlar alındı Bunlardan biri yapılan teklifle açılış günü olan 7 Haziran ın Türk İşaret Lisanı Bayramı olması oy birliği ile kabul edildi
Günümüzde ise artık işaret lisanının kullanımı ziyadesiyle ehemmiyet kazandı Birçok eğitim programı kapsamında işaret lisanı eğitmenleri yetiştiriliyor Haber kanallarında cümbüş programlarında siyasalların halka seslenişinde toplu gösterimlerde kısacası pek çok yerde işaret lisanı tercümanları hazır bulunuyor
Teknolojinin giderek gelişmesiyle Türk İşaret Lisanına has uygulamalar da işitme engelliler ortasında ve onlarla irtibatta kaliteyi artırmak irtibatın önündeki tüm pürüzleri yok etmek için kullanılıyor
Türk İşaret Lisanının genel özellikleri
Genel olarak işaret lisanına baktığımızda soyut kavramlar için kullanılan işaretler ortak ve bu bahiste en faal kullanım vücut lisanı Nasıl ki her ülkenin konuştuğu lisan farklı ise işaret lisanı de farklı Birebir coğrafyada bulunan lakin farklı lisanları konuşan toplumların ise ister istemez birbirinden etkilendiği ve birçok ortak işaret lisanı ortaya çıktığı gözlemleniyor Türk İşaret Lisanına baktığımızda ise sözel lisan ile işaret lisanının gramer yapısı birbirinden farklı
Örneğin Türkçede geliyorum gidiyorum seviyorum gibi aksiyon bildiren tabirler işaret lisanında Ben gelmek ben gitmek ben sevmek gibi iki farklı yapıya bölünerek kullanılıyor Bunun yanında sıfat ve filler olumsuz yapılmak istendiğinde değil ifadesi kullanılıyor Gitmek değil gelmek değil hoş değil kolay değil gibi
Yani genel tabir ise Türk İşaret Lisanı soru eki bulundurmayan bir gramer yapısı kullanıyor Cümledeki soru tabiri için de jest ve mimikleri kullanmak kâfi Şöyle ki dünyada işaret lisanı irtibatında en çok jest ve mimik Türk İşaret Lisanında kullanılıyor
Şimdi de işaret lisanının tahsili ve kazanımı ile ilgili kitap tekliflerine göz atalım
İŞARET LİSANI TERCÜMANI
Bu kitaba başlarken üç gayeyle yola çıktık Birinci hedefimiz işaret lisanında gündelik lisanın dışına çıkabilmek ileri düzey için İşaret Lisanı eğitmenlerine ve tercümanlarına kaynak oluşturabilmektir
İkinci emelimiz banka noter adliye eğitim spor sıhhat meslek kollarında mesleksel tabirlerin işaret lisanında gösterimini verip meslek elemanlarına dayanak olabilmektir
Üçüncü maksadımız ise kitapta yer verdiğimiz metinlerle İşitme Engellilerin kültürü fizyonomi ve dudak okuma üzerine olan bilgilerini okuyucularımıza sunup çeviri metinleriyle tercümanlık birikimlerine katkı sağlamaktır
İşaret Lisanı Tercümanı
Arzugül Taşoluk Seve Hasret Aksoy
İlgi Kültür Sanat Yay
S 128
Kitabı satın almak için tıklayınız
İŞARET LİSANI REHBERİ
Çocukların ve yetişkinlerin yaşadığı irtibat zahmetleri duygusal sıkıntıları da beraberinde getirerek toplumsal izolasyona ve düşük özgüvene neden olabilmektedir İşitme kaybının tüm bu olumsuz ruhsal emosyonel toplumsal ve bilişsel tesirleri çocuğun ve bireyin hayat kalitesini de etkileyecektir Bu çalışma işitme engelli çocukların ve yetişkinlerin hayat kalitesini yükselmesi içi mahzuru olan ve mahzuru olmayıp bu zorlukların farkına varan sağlıklı bireylerin işaret lisanı öğrenmesinin birinci basamağı olup işitme engellilerin bedensel uygunluk duygusal güzellik öz hürmet aile arkadaş ve okuldaki günlük ömür kalitesinin arttırılmasını hedefleyen bir çalışmadır Yararlı olması ümidiyle
İşaret Lisanı Rehberi
Emine Çiçek
Arel Kitap
S 392
Kitabı satın almak için tıklayınız
KONUŞAN ELLER
İletişim bireyler ortasındaki his ve fikir alışverişidir Bireylerin irtibat kurmalarını sağlayan en temel bağlantı aracı konuşmadır İşitme ve konuşma mahzuru yaşayan bireylerin birçok bu bağlantı aracını kullanamamaktadırlar Ülkemizde Birleşmiş Milletler’in raporuna nazaran 2 5 milyon Türkiye İşitme Engelliler Federasyonu’nun bilgilerine nazaran 3 milyona yakın İşitme Engelli birey bulunmaktadır İşitme ve Konuşma Engelli bireylerin büyük çoğunluğu bağlantıda işaret lisanını kullanmaktadırlar Bu lisan kendi ortalarında ve yakın etraflarında kullandıkları bağlantı yollarından biridir Fakat ülkemizde işaret lisanı bölgesel farklıklılar gösterebilmektedir Bu farklılıkları azaltarak bireyler ortasındaki bağlantısı geliştirmek ve işaret lisanında ülke genelinde bir bütünlük sağlamak hedefiyle 1995 yılında Ulusal Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve İstişare Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından Yetişkinler İçin İşaret Lisanı Kılavuzu yayınlanmıştır Bu kılavuz temel alınarak hazırlanan Konuşan Eller Temel İşaret Lisanı kitabı üstte belirtilen maksatların yanı sıra İşitme Engelli çocuğu olan ailelerin İşitme Engelliler’in hizmet aldığı kurum ve kuruluşlardaki işçilerin ve işitme engelli bireylerle irtibat halinde olan işaret lisanı öğrenmek isteyen herkesin işaret lisanını daha kolay öğrenip onlarla bağlantı kurmalarına yardımcı olmak için hazırlanmıştır
Konuşan Eller Temel İşaret Lisanı
Murat Atila
İlgi Kültür Sanat Yay
S 200
Kitabı satın almak için tıklayınız
*
Damla Karakuş
