Bursa’nın İznik ilçesinde 1884 yılında Trabzonlu ustalar tarafından çivi kullanılmadan, çentik prosedürüyle büyük kısmı 93 meşe ağacı kullanılarak yapılan ahşap cami, ihtişamıyla yıllara meydan okuyor.
MİMARİ HARİKA
Osmanlı-Rus Harbi sırasında Batum’dan gelenlerin oluşturduğu İznik’e 30 kilometre uzaklıkta Samanlı Dağı eteklerinde bulunan kırsal Elmalı Mahallesi’ndeki “çivisiz cami”, görenleri kendisine hayran bırakıyor.
O periyotta büyük kısmı 93 meşe ağacıyla yapıldığı bilinen, tavanında çam ve birtakım kısımlarında ardıç kullanılan yaklaşık 150 metrekarelik mescitte, küçük bir asma kat da bulunuyor. Cami, ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
HALEN AYAKTA VE KULLANILIYOR
İznik Müftü Vekili Hasan Akçay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Anadolu kültüründe ahşap yapıların değerli olduğunu söyledi.
Elmalı Köyü Mescidi’nin çivisiz, çentik formülüyle ağaçların kertilip birbirine geçirilerek yapıldığını belirten Akçay, “Bu özellikteki bir caminin Doğu Karadeniz’deki yapıları andırdığını görüyoruz. Burada 1871’de bir mescit inşa edilmiş. Bu mescit daha sonra bir yangınla yok olmuş. Daha sonra Trabzonlu ustalar tarafından 1884 yılında şimdiki çivisiz ahşap bir cami yapılmış. Kelam konusu mescide 1947’de küçük bir ekleme yapılmış.” dedi.
KÜLTÜR MİRASI
Akçay, caminin 2014’te onarımdan geçtiğini lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Camimiz hala hizmet vermeye devam ediyor. Yanına 2004 yılında bir cami daha inşa edilmiş. Ahşap mescitte ısıtma sistemi olmadığı için kışın yeni cami, yazın ise ahşap cami kullanılıyor. Çivisiz cami bizim kültür mirasımız olarak korunup kollanıyor. Marmara Bölgesi’nde çivisiz yapılan tek cami olduğu için vatandaşlar vakit zaman gelerek burayı ziyaret ediyor. Yani cami bu istikametiyle bakıldığında turizm açısından da ehemmiyet arz ediyor.”
EL EMEĞİ İLE İNŞA EDİLMİŞ
Mahalle sakinlerinden Hasan Çakar da mahalledeki çivisiz ahşap caminin ağır ilgi gördüğünü lisana getirerek, “Bu cami bildiğimiz kadarıyla meşenin özünden hiç çivi kullanılmadan el emeğiyle yapılmış. Yapıldığı günden beri dimdik ayakta duruyor. Yalnızca 2014’te yepyenisi bozulmadan bir tadilat gördü o kadar. Biz, dedelerimizle gurur duyuyoruz. Sıkıntı şortlar altında bu türlü bir eser ortaya koymuşlar.” dedi.
