Dermatoloji Uzmanı Dr. Deniz Akkaya, sık el yıkamanın bedenimizin en büyük organı olan ve bağışıklık sisteminin kıymetli bir üyesi olan deride çeşitli meselelere yol açabileceğini söylüyor.
Dr. Deniz Akkaya hijyen sağlarken deri sıhhatini da muhafazanın, uygun temizleyiciler ve nemlendiriciler kullanmakla mümkün olduğunu belirterek, el hijyeni ile ilgili dikkat edilmesi gerekenleri anlattığı ayrıntılarla vatandaşın dikkatini çekiyor:
UYGUN TEMİZLEYİCİ VE NEMLENDİRİCİ KULLANILMALI
Pek çok fonksiyonunun ortasında doğal nemlendirici yağlar ve mikropların deriye tutunmasını engelleyen çeşitli hususlar üretmek de yer alır. Deri hijyeni ve bakımının, derinin bu fonksiyonları yerine getirmesine dayanak olacak biçimde yapılması kıymetli. Hijyen sağlarken deri sıhhatini da korumak, uygun temizleyiciler ve nemlendiriciler kullanmak üzere birtakım önlemlerin alınması ile mümkün olabilir.
TIRNAKLARIN MİKROP TAŞIMAKTA ROLÜ VAR
Tırnakların altında çeşitli mikroplar barınabilir, bu nedenle tırnakları kısa kullanmak gerekir. Tırnakları keserken kanatmamak ve batık oluşumuna yol açmamak için düz kesmek değerli.
BU DEVİRDE OJE KULLANMAYALIM
Ojeler, bilhassa soyulduklarında altında mikrop barındırabildiklerinden, bu periyotta oje kullanmamak daha yanlışsız olur.
ELLER 20 SANİYE BOYUNCA YIKANMALI
Etkili el yıkama, en az 20 saniye boyunca, sabunla kapsamlı bir formda yapılmalı. Parmakların uçları, ortaları ve üstleri, avuç içleri, ellerin yanları, baş parmaklar, tırnakların altı, el bilekleri de dahil olmak üzere tüm yüzeyler sabunla köpürtülmeli. Sabunun düzgünce durulandığından da emin olmak da gerekir.
ELİMİZİ YIKADIĞIMIZ SU ILIK OLMALI
El yıkarken çok sıcak yahut çok soğuk su kullanmak derinin kurumasına yol açar. Bu nedenle eller kesinlikle ılık su ile yıkanmalı.
KALIP SABUNLAR DAHA İYİ
Sabun içeriğinde bulunan sürfaktanlar yani yüzey etkin husus mikroplarla eş vakitli olarak derinin doğal yağlarını da uzaklaştırarak, derinin kurumasına ve bariyer vazifesinin bozulmasına neden olur.
Standart sıvı sabunlar, kalıp sabunlara nazaran daha fazla deterjan içermeleri nedeni ile daha çok tahriş edici özellikte.
ANTİBAKTERİYEL SABUN DAHA HASSAS
Antibakteriyel sabunların ise olağan sabunlara nazaran bir üstünlüğü bulunuyor. Ayrıyeten sabunlar yapıları gereği alkali özellikte, oysa deri pek çok fonksiyonunu lakin nötral yahut asit pH’da gerçekleşiyor.
PH BEDELİ DENGELENMİŞ SABUNLAR DERİYİ KORUR
Sentetik sürfaktanlardan oluşan sabunsuz temizleyiciler ve pH pahası dengelenmiş olan temizleyiciler tesirli hijyen sağlarken, derinin doğal yağlarına ziyan vermezler.
YIKAMA SONRASI ELLER KURULANMALI
Yıkama sonrasında ellerimizi ıslak bıraktığımızda, buharlaşma sırasında deriden su kaybı artacağından, deri kuruluğu gelişir. Deride fizikî hasar oluşumunu engellemek için de ovalama ve sürtme hareketlerinden kaçınmak gerekir.
ELLERİ KURULARKEN HAVLUYA YAVAŞÇA BASTIRMAMIZ YETERLİ
Bu nedenle eller pak bir havlu ile tamponlama yani havlunun yavaşça deriye bastırılması hareketi yaparak kurulanmalı.
EL YIKAMA SONRASI, EL DEZENFEKTANI YAHUT KOLONYA KULLANMAYALIM
Su ve sabun ile yıkama tesirli bir hijyen sağlar, yani el dezenfektanı yahut kolonya uygulamak gerekmez. Hatta bu tip uygulamalar, derinin daha fazla kurumasına ve tahriş olmasına neden olur.
ELİNİZ KİRLİ İSE EL DEZENFEKTANI KULLANMAK YERİNE YIKAMAK DAHA DOĞRU
Ellerde görünür biçimde kir bulunması halinde yıkayarak temizlemek gerekir. Fakat su ve sabuna ulaşılamadığı durumlarda, en az yüzde 60 alkol içeren bir el dezenfektanı kullanılabilir.
20 SANİYE KURALINA UYALIM
Etkili bir hijyen sağlamak için dezenfektan büsbütün kuruyana kadar el yıkarken yaptığımız hareketleri en az 20 saniye boyunca tekrarlamak gerekir.
EL KREMİ SÜRELİM
Su, sabun ve alkol bazlı dezenfektanlara tekrar tekrar maruz kalmak deri kuruluğuna neden olur. Her yıkama sonrası uygun bir nemlendirici sürmek, derinin kendini iyileştirmesine ve bariyer fonksiyonunu onarmasına yardımcı olur. Kullanılan nemlendiriciler, bilinen alerjen ve tahriş edici kimyasalları içermeyen özellikte olmalı.
KREM VE POMATLER LOSYONLARDAN DAHA ETKİLİ
El kremi kullanımı, sabun ve el dezenfektanlarının aktifliğini azaltmaz. Elleri yıkayıp, kuruladıktan çabucak sonra nemlendirici uygulamak daha tesirli. Çok kurumuş eller için, gece yatmadan evvel kalın dokulu ağır bir nemlendirici uygulanarak, üzerine pamuklu bir eldiven giyilmesi öneriliyor.
EL KREMİ, EL HİJYENİNİN BİR PARÇASI
El kremi uygulaması, deriden mikropların yayılmasını maniler, yani el hijyenin bir modülü olarak kabul görür.
ELLER GEREKTİKÇE YIKANMALI
Belli vakitlerde değil gerektikçe yıkanmalı. Örneğin dışarıdan konuta gelindiğinde, hasta ile temas sonrasında, burun silme, öksürme, hapşırma, tuvalet kullanımı sonrası ve yemek öncesinde yıkanmalı. Ellerin sert, kuru ve kızarık hale gelmemesi için uygun halde, uygun temizleyici ile yıkanmalı ve sonrasında nemlendirici uygulanmalı.
ELLERİN KURUMASI PROBLEMLERE YOL AÇAR
Kuruluk geliştikten sonra yani deri bariyeri bozulduktan sonra, deri bütünlüğünün bozulması ile alerjen, irritan ve mikropların deriden geçişi artar ve farklı tip ekzemalar ile deri enfeksiyonları gelişebilir.
Su, sabun, dezenfektan üzere tahriş edici unsurlara tekrar eden maruz kalma sonucunda en sık irritan kontakt dermatit olarak bilinen bir çeşit ekzema gelişir. Bu tablo kızarıklık, kaşıntı, yanma ve vakitle su toplayan kabarcıklar yahut ağrılı çatlaklar gelişimi ile bulgu verir.
EKZAMA GELİŞİRSE
Ekzema gelişmesi halinde, derinin bariyeri daha da çok bozulur ve mikropların yayılması kolaylaşır. Bariyer vazifesini yitirmiş deride, sabun ve dezenfektanlar da kâfi hijyen sağlayamaz, ayrıyeten yanma-batma hissi nedeni ile şahıslar ellerini yıkamaktan kaçınabilir.
