Şafak Beyefendi ile üçüncü röportajımız için Hümanist Yayınları’nın yeni yerinde buluştuk. İnovasyonu tanımladık, tabiatın istikrarı ve bizim yaptıklarımız üzerine konuştuk. Bizi neler bekliyor, neler yapabiliriz, bir sonraki kitabında neler okuyacağız tatlı tatlı anlattı. Kendisinden yazım sürecinde okuyup etkilendiği kitapların listesini de aldım, en kısa vakitte onu da paylaşacağım. Artık sizi Şafak Beyefendi, üzerine giydiği şöhret ceketi ve düşündüren röportajımızla baş başa bırakıyorum…
Şafak Altun ile birinci röportajımızı okumak için tıklayınız.
Şafak Altun ile ikinci röportajımızı okumak için tıklayınız.
DOĞAYLA ARBEDE EDEN DEĞİL, TABİATTAN ÖĞRENEN BİR ÜRETİM SİSTEMİ KURMALIYIZ
– Şafak Beyefendi, bu sizinle üçüncü röportajımız, artık bir arkadaşlığımız var diye düşünüyorum; ne güzel… Bugün Hümanist Kitap ile tekrar okurla buluşturduğunuz Tabiatın İnovasyonu’nu konuşacağız. İnovasyonu tanımlayarak başlayalım mı?
İnovasyon, şimdiye kadar bir ortaya gelmemiş şeylerin bir ortaya gelerek bedel yaratacak bir sonuca ulaşmasıdır. Bu bir eser de olabilir, yeni bir bakış açısı da olabilir.
– İnovasyon için pek doğal tabiattan ilham almalıyız diyorsunuz, değil mi?
Doğadan taklit edilerek esinlenen fikirlerle teşebbüsçüler değerli yeniliklere imza atabilirler. Zira gerçek manada fark yaratan teşebbüsçüler, küçük bir fikri alıp muazzam sonuçlar elde edebilirler. Tabiatın 3,8 milyar yıllık araştırma ve geliştirme faaliyetinden sonra anlıyoruz ki, hayatta kalamayanlar başarısız oldu ve fosile dönüştü. Etrafımızı çevreleyenler ise hayatta kalmanın sırlarını içinde barındırıyor.
– Global ısınmanın giderek tesirini gösterdiği günler yaşıyoruz. Kış, hiç kış üzere geçmedi mesela. Çok geniş bir mevzu yani. Bu kitabı yazmaya nasıl karar vermiştiniz?
Topraklarımızı, suyumuzu ve atmosferimizi daima bir arada dev bir atık havuzuna çevirdik. Ortalığı o kadar çok plastiğe boğduk ki, ölmüş martıların ya da balinaların midelerinden plastik atıkların çıkıyor olması nedense şaşırtmıyor artık bizi. Yarattığımız etraf kirliliği, global iklim değişikliği ve başka çevresel tesirler nedeniyle dünyanın artık kendini yenileyebilmesi pek mümkün değil. Bu gidişe “Dur!” diyemezsek, devasa bir felaket yaşayacağımız kesinlikle. Tabiatın modülü olduğumuzu bilmedikçe ve tabiata inanmadığımız sürece felaketlerden kurtuluş yolu bizim için yok. Tabiatla arbede eden değil, tabiattan öğrenen bir üretim sistemi kurmalıyız. İşte buna dikkat çekmek istedim.
BEN KENDİMİ BİLDİM BİLELİ DAİMA BÖYLEYİM
– Pekala neyi amaçladınız?
Bugün yaşadıklarımızın farkına varan kimi şirketler, sürdürülebilir, yeni ve zararsız teknolojiler peşinde. Tabiata ziyan vermeyen eserlerle toplum karşısına çıkmaya can atıyorlar. Tabiatın şirketlere, zararsız, pak ve yeni teknolojileri yaratma fırsatı verecek dayanılmaz bir kapasitesi var. Üstüne üstlük, tabiattan esinlendikleri niyetlerle şirketler süper inovasyonlara imza atabilirler. Tabiat, yeni iş modelleri ve eserler arayan teşebbüsçüler için hâlâ bakir bir alan. Tabiatın sürdürülebilir, zararsız, pak ve yeni teknolojileri yaratma fırsatı verecek dayanılmaz bir potansiyeli var. Bütün bunları bir ortaya getirerek anlatmak istedim.
– Art kapakta şöyle bir küçük paragraf var: “Siz de süratli trenin burnunun neden sivri, uçakların kanatlarının neden kıvrık ve teleskopların imalinde neden arı kovanlarının örnek alındığını merak ediyor musunuz?” Pekala siz bunları merak etmeye ne vakit başladınız?
Ben kendimi bildim bileli daima böyleyim. Her ne kadar şimdiye dek dünyada büyük bir değişime imza atamadımsa da 🙂 Lakin yeniden de kendi çapımda hayatımda değerli farklar yarattım. Aslında yazdığım kitaplar, benim daima merak ettiğim mevzuları içeriyor. Bilhassa bilmediğim bahislerde araştırma yapmak ve kitap yazarken yeni yeni bilgiler öğrenmek beni çok heyecanlandırıyor.
– Natürel bir de yazdıklarınız okunuyor…
Tabii, benim ilgimi çeken mevzuların, okuyucuların da ilgisini çektiğini görmek beni memnun ediyor.
DOĞANIN NASIL BİR İŞLETİM SİSTEMİNE SAHİP OLDUĞUNU DAİMA MERAK ETMİŞİZ
– İlhamınızı tabiattan aldınız. Pekala araştırma süreci nasıldı, hangi kaynaklardan beslendiniz?
Başta internet olmak üzere yaptığım özel araştırmalar, bilim mecmuaları, bahisle ilgili sunumlar ve gazete haberleri bana bir oldukça yardımcı oldu.
– Bir orta başlıkta şöyle diyorsunuz: “Ağaçtan ‘Book’ üretilir, insanı ‘Facebook’ tüketir.” İnovasyonu bir de toplumsal medya üzerinden konuşalım mı? Neler söylersiniz?
Tabii ki toplumsal medyanın esiri olmadan, bilimsel temeller üzerinden gerçekleştirilen dikkat cazip paylaşımların bizlere yaptığı katkı muhakkaktır.
– 8. kısmın başlığı, “ Türkler Doğayı Nasıl Görüyor?” şöyle bir ucundan değinelim mi bu mevzuya?
Tarihsel olarak baktığımızda, Hazerfen Ahmet Çelebi, kuşları incelemiş ve uçmaya çalışmış. Bu bakış açısı genetik kodlarımızda var. Yani tabiatın nasıl bir işletim sistemine sahip olduğunu daima merak etmişiz. Bugün de geldiğimiz basamakta bunu daha da sistemli hale getirmeliyiz. Ancak bu tek başına kâfi değil. Atalarımızın genlerinde tabiata inovatif bakış açısı var; fakat bizim bunu daha da ileriye götürüyor olmamız gerekiyor.
HİÇBİR ŞEY İÇİN GEÇ KALMIŞ DEĞİLİZ
– Aslında tabiata entegre yaşadığımızda, onun bir modülü olduğumuzu fark ettiğimizde hayat farklı akacak. Pekala sizce geç mi kaldık?
Tabii ki hiçbir şey için geç kalmış değiliz. Tabiat yalnızca takım biçtiğimiz bir yer değil. Tabiattan öğrenebileceğimiz çok şey var. Uçmayı da tabiattan öğrendik, su altı gidebilmeyi, hatta suyun üzerinde nasıl koşabileceğimizi de. Tabiattan bilhassa kelebeklerden ve böceklerden gereç mühendisliği ile ilgili öğrenecek çok dersimiz var. Kâfi ki bu yola baş koyalım.
– Neler yapabiliriz pekala, nereden başlamalı?
Lotusan bitkisinin mumsu yapıdaki yaprakları ona kir ve leke tutmayan bir özellik vermiş. Bu durum literatüre Lotusan Effect olarak girmiş. Şayet biz de bu türlü bir ıstırap yaşıyorsak Lotusan Effect’i o yüzeye uygulayabiliriz. Bu her türlü taban ve yüzey olabilir. Bu durum kir ve leke tutmayan dokumalar için de olabilir, iç ve dış cephe boyalarında da bu özellik nanoteknolojik olarak hayata geçirilebilir.
– Siz ne kadar başardınız bunu pekala? Hayatınızda bu istikrar nasıl ilerliyor? Şöhret ceketinizin başınızı döndürdüğü oluyor mu : )
Benim çalışmalarım biraz teorik boyutta kaldı. Çok ileri seviye tabiatın inovatif taraflarını kendi hayatıma geçirebilmiş değilim. Doğal ki şöhret çalışmalarıma vakit zaman pürüz oluyor, hareket kabiliyetimi kısıtlamıyor değil : )
(Soldan sağa: Şahin Erdoğan, Menekşe Polatcan Hür, Şafak Altun, Damla Karakuş, Elif Konaç)
ŞİMDİLERDE ‘BİLİM, TEKNOLOJİ, İCAT VE KEŞİFLERDE YANLIŞSIZ BİLDİĞİMİZ YANLIŞLAR’A YÖNELMİŞ DURUMDAYIM
– Şimdilerde neler yapıyorsunuz? Yeni kitap hazırlıklarına başladınız mı?
Şimdilerde “bilim, teknoloji, icat ve keşiflerde yanlışsız bildiğimiz yanlışlar”a yönelmiş durumdayım. Efsanelere, klişelere, hakikat bilinen yanlışlara savaş açmış durumdayım
– Şafak Altun artık neleri merak etti de bizimle buluşturacak, yeni kitabın konusu hangi soruların merakı peşinde?
Newton’un başına sahiden elma düştü mü? Amerika kıtasını keşfeden Kolomb mu? Beynimizin yüzde 10’unu mu kullanıyoruz? Vs sorularına cevap arayacağım. Daha da fazla ayrıntı vermeyeyim istersen : )
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Şafak Altun: Teşekkür ederim.
Doğanın İnovasyonu
Şafak Altun
Hümanist Kitap
S.: 192
Kitabı satın almak için tıklayınız: humanistkitap
*
Damla Karakuş
Instagram:
