Müthiş Psikoloji Takımı, uzun bir süredir “Hayır Diyebilme Sanatı” adını verdikleri kitabı ile çoksatanlar listesinde. Ben de onlarla bir röportaj yapmak, hayır diyebilme sanatı üzerine bir konuşmak istedim. Takım, bir yüzün arkasında durmayı istemediğinden fotoğraflarımız yok. Bunun için fotoğraflarımız da kitaptan alıntılarla hazırlanan toplumsal medya görsellerinden kullanıyorum. Hayır demenin gerekliliği ve sonları üzerine konuşmaya balayabiliriz…
Siz bu bahiste neler düşünüyorsunuz? Hayır demek sizin için ne kadar sıkıntı?
AİLEMİZ VE ETRAFIMIZ DE OKUDU; ONLARDAN DA “HAYIR” KARŞILIĞINI ALDIK
– Gizemli kalmak istiyorsunuz, bunu heyecan duyarak kabul ediyorum. Pekala bu takımdan bahseder misiniz bize? Nasıl bir ortaya geldiniz? Neler yapıyorsunuz? Bundan sonra neler yapmak istiyorsunuz?
Gizemli kalmaktan fazla bir kimlik yahut bir yüzün arkasında olmamayı tercih ediyoruz. Çalışmalarımızın gerisinde bir grup var ve grubumuz için değerli olanın fikir ve niyet olması, kimliğimizin tersine ‘Müthiş Psikoloji’ olması gerektiğini hissettirdi. Elbette ilerleyen vakitlerde kimi projelerde yer alarak grubumuzu tanımak isteyen okurlarımıza yüzümüzü açabiliriz; fakat her vakit yapmak istediğimiz işin önemsenmesini istiyoruz. Biz, psikolojinin beşerde sanıldığından çok daha değerli yahut birçok vakit ‘’Bunlar daima psikolojik!’’ denilerek üstün körü geçilen bir kavramdan çok daha fazlası olduğuna inanan, bu inançla okuyan, araştıran ve yazan arkadaşlardan oluşuyoruz. İnsanların kendilerine güvenmesi ve zihinlerinin bilinenden çok daha güçlü olduğunu fark etmesi için çalışıyoruz. Küçük bir takımız aslında, bir kitabımız çıktı malumunuz, ‘’Hayır Diyebilme Sanatı’’ Kitap hakkında okurlarımızdan çok hoş geri dönüşler alıyoruz ve insanlara yararlı olmaktan duyduğumuz memnunluğu sürdürmek istiyoruz. Yeni kitaplar gelebilir yani : )
– Hayır Diyebilme Sanatı üzerine yazıyorsunuz. Beşerler bu kitabı okuduktan sonra “Hayır!” diyebilmeye ne kadar yaklaşacak?
Kitapta okurlarımıza kendi öz hudutlarını belirlemenin ve bu hudutların aşılmamasının ne kadar kıymetli olduğunu anlatmaya çalıştık. Hem kendimiz hem de etrafımız için temel sağlıklı tavrın bu olduğunu açıkladık. ‘’Hayır’’ diyebildiklerine de tanıdık olduk alışılmış. Kendi ailemiz ve etrafımız de okudu elbette ve onlardan da ‘’Hayır’’ yanıtları almaya başladık : ) Bu yanıt, insan için birinci başta olumsuz üzere dursa da toplumsal bağların her an kırılma riski olan tahammüllere değil, hürmet ve anlayışa dayanması gerektiğini bildiğimiz için sorun olmuyor elbette.
– Siz takım olarak araştırma, yazma sürecini nasıl geçirdiniz?
Her insan farkında olsun olmasın yeterli niyetler sonucu suiistimale uğruyor birçok vakit. Biz bu suiistimali fark ettikten sonra buna tahlil olmak istedik. Her birimizin araştırma ve yazma sürecini biz vakit skalasına dökmenin yanlış olduğunu düşünüyoruz. Hayatımızın tümünde farklı tecrübeler, deneyimler ve tahsiller geçirdik. Bu kitap yaşadıklarımız ile okuduklarımızın küçük bir huzmesi oldu.
ÖZGÜRLÜK, SINIRSIZLIK DEMEK DEĞİLDİR
– Kimleri okudunuz? Fikirlerinizin zıtlığa düştüğü anlarda tahlili nasıl buldunuz?
Freud’dan Pavlov’a, Skinner’dan Muzaffer Şerif’e, Farabi’den Kemal Sayar’a kadar Türk ve yabancı psikoloji ve ruh bilimine emek vermiş birçok ismi okuduk. Bunların yanında ideoloji ve edebiyat okumaları da yaptık ve devam ediyoruz. Fikirlerimizin zıtlığa düşmesi sık sık görülebilir bir durum değil. İstişare, ortak aklı önemsiyor ve işletmesini başarıyoruz. Vakit zaman zıtlık yaşadığımız durumlarda playstation oynar yahut şiir okuyabiliriz. Ortamızda ruh hali baya istikrarsız bir şair arkadaş var. Ne vakit bir şiire başlayacağını kestiremiyoruz açıkçası. : ) İmge ve kavramların his yüklü halleriyle zihnimizi duruluyor ve ortak fikre ulaşıyoruz.
– Grup psikolog/psikiyatristlerden oluşuyor. Çabucak sormak istiyorum, “Hayır!” demeyi hayatına yerleştiremeyen kimseleri hayat içinde neler bekliyor?
İstemediği yahut sevmediği işler yüzünden sevdiği işlerine, ferdî hayatına vakit ayıramama, sabır ve tahammül sonlarının geri çekilmesi, bozulan alakalar, karmaşık hisler ve sonunda hüsran tabi ki. Her birimiz, her bir birey olarak çok bedelli. Bu bedeli istemediğimiz şeyleri yaparak küçük düşürmeye, varoluşu prestijiyle kendine has bir mana taşıyan bir insan olmaktan çok kendimizi etrafımızın bizden beklediklerini yaparak yaşayan bir insan haline getirmekten vazgeçmeliyiz.
– Kitabın kapağında “Sınırların kadar özgürsün” diye bir söz var. Özgürlüğün sonları nedir?
Kendi sonlarımız ne ise odur. Özgürlük sınırsızlık demek değildir. Beşerler tarafından daima aşılan ferdî hayatımıza koyacağımız sonlar, bize özgürlük alanı kazandıracak. Diğerlerinin ömrüyle değil kendi öz varlığımızla bu sonları belirlemeli ve korumalıyız. Yani özgürlüğün hudutları, varlık sınırlarımızdır. Diğerlerinin hayatında değil kendi ömrümüzde var olmak özgürlüktür.
– Pekala hangi şartlar altında biz “gerçekten” özgür olduğumuzu söyleyebiliriz?
Sanat inceliklerle dolu. Kemalat teferruattadır der eskiler. Teferruatıyla tatbik ettiğimiz bir sanatın kitabını yazdık. Kimseyi kırmak için değil, kırmamak ve kırılmamak için tersine. Sanatkâr olduğumuz vakit diyorum o sebeple : )
– Özgürlük alanımız bize “Hayır!” diyebilme gücümüz mü verecek?
Tavuk ve yumurta tartışmasına gerek yok. Tavuk yumurtlar, yumurtalar yavru verir, büyür ve o da yumurtlar. Her tavuk yumurtlamaya, her yumurta tavuk olmaya adaydır. Muktedir olmak uygulamanın yapıtı : )
DİĞER “SAYIN EVET”LERİ DE BEKLİYORUZ
– Malumunuz mukadderatçı bir toplumuz. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu anlayış medeniyet birikimimizin bir tezahürü. Bu bahis hakkında ‘’Kaderci olmak yanlış’’ üzere telaffuzlarda bulunmayacağım. Yalnızca bizim topluma has bir mevzu olduğunu söylemek de yanlış. ‘’Kader’’ mutlak kudreti söz eden bir söz. Vakitle bu kudret algısının farklı davranışlara ittiğinden bahsedebilir, tembellik yahut umursamazlık üzere davranışlar ortaya çıkardığını söyleyebiliriz; lakin mukadderatçı olmak inançla ilgili bir tavırdır. Yadsınabilir; ancak yanlış görülemez.
– Kitapta “Sayın Evet’in sıradan bir günü”nü paylaşıyorsunuz bizimle. Nerede yanlış yaptığını? Pekala birinci kırılma noktasını nerede yaşayacak Sayın Evet?
Bir insan ömrünün etrafındaki herkesin istediğini yapmaya yahut etrafındaki herkesi keyifli etmeye yetmeyeceğini unutup, yaşantısından, mutluluğundan hatta sorumluluklarından taviz verdiği birinci an. O an çok kıymetli. Horatius’un ünlü söyleyişini hatırlamak gerekiyor; “Carpe diem”. Senin yaşaman; lakin sana ilişkin olanı sen istemesen bile alışılagelmiş davranışlar, kalıplaşmış tavırlar sebebiyle oburunun yaşaması değil.
Çokların birinci kırılma noktası dahi olmuyor. Birinci kırılmanın kitabımız sebebiyle yaşandığını söyleyen birçok okurumuz var. Öbür “Sayın Evet”leri de bekliyoruz.
– Bu ortada testler de var. Bu testler hangi parametrelerle hazırlandı?
Günlük yaşantımızda karşılaştığımız durumlar ve verebileceğimiz mümkün karşılıklarla hazırlandı. Bilimsel bir makaleden fazla hayatın içinden, anlaşılır ve tatbik edilebilir bir kitap olsun istedik.
– Daha çok sevilmek için mi evet diyor en çok beşerler? Sonu daima yalnızlık mı?
Daha çok sevilmek için diyebiliriz; fakat yalnızca bu değil doğal. Maddi manevi birçok tereddüdün sebep olduğunu söyleyebiliriz. Sonunun yalnızlık olduğunu söyleyemeyiz tahminen; ancak hüsrana hakikat bir yol olduğu gerçek.
– Pekala gelelim o can alıcı soruya? Hayır demek neden güç?
Çünkü insan toplumsal bir yaratıktır. Yalnızlıktan korkar, sevilmek ister. Vereceği hayır yanıtının bir yaptırımı olacağını düşünür ve kendisine mani olur; ancak hayır demenin güç olduğuna katılmıyoruz. Söylenildiğinde zannedildiği kadar büyük yansılarla karşılaşmadıklarını, daha tertipli ve memnun bir hayata hakikat yol aldıklarını fark ettiklerinde de gitgide kolaylaşacaktır.
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Müthiş Psikoloji: Teşekkür ederim.
Hayır Diyebilme Sanatı
Müthiş Psikoloji
Destek Yay.
S.: 176
Kitabı satın almak için tıklayınız: idefix
*
Damla Karakuş
Instagram:
