Murat Beyefendi ile Kalamış Parkı’nda buluştuk. Bir yandan köpeği Barz ile eğlendik, bir yandan Canım Ezgi çok hoş fotoğraflarımızı çekti. Kafede lezzetli tostlarımızla hoş bir kahvaltı bile yaptık. Köpeklerden, kedilerden açılan sohbetimize kitabın öyküsü de eşlik etti. O, bizim tanıdığımız istikametiyle çok düzgün bir basketbol maçı anlatıcısı, evet; fakat bunun yanında olağanüstü bir aile babası. Ve söylediği üzere, tıpkı vakitte sorumluluğunu bilen bir çocuk hala. Sorularıma çok samimi karşılıklar aldım. Artık sizinle paylaşma zamanı…
(Barz ile)
BENİM İÇİN HAYATIMDA EN KIYMETLİ ŞEY AİLEDİR
– Bu daima birinci sorum Murat Beyefendi. Kim olduğunuzu biliyoruz doğal; lakin siz kendinizi nasıl tanımlıyorsunuz? Kendi gözünden Murat Murathanoğlu kimdir?
Sanırım hiç büyümeyen; lakin sorumluluğunu bilen bir çocuğum. İnatçı, saf, zeki; fakat basitçe insanlara inanan ve bundan daima ziyan gören bir çocuk… Çocukken, gençken babamın fazla siyah-beyaz olmasından, taviz vermeyen daima bize sorumluluk yükleyen birisi olmasından pek de memnun olmayan; lakin yaşlandıkça ne kadar haklı olduğunu gören bir çocuk. Lakin onun öğrettiği ve asla unutmadığım 3 A’lar da var. Allah, Atatürk ve Aile!
– İnşaat Mühendisliğini okumuşken basketbol hayatınıza nasıl girdi?
Askerliğim için Türkiye’ye geldiğimde, hatta birinci gecemdi, yoğunluktan ötürü benim devrin 4 ay ertelendiğini öğrendim. Chicago’da İnşaat Mühendisi olarak çalışıyordum. Dönüp 4 ay sonra mı gelsem, kalsam mı diye tartışırken, University of Illinois yıllarımdan yakın arkadaşım Bengü Benker bize “Hoş geldin” ziyaretine geldi. Benim spora ve bilhassa de basketbola ne kadar düşkün olduğumu biliyordu, kâfi birikimim de olduğunu düşünüyordu ve beni Eczacıbaşı Spor Kulübüne 4 aylık bir basketbol misyonu için başvurmaya ikna etti. Ayrıntıları merak edenler “Salondaki En Makûs Koltuk” otobiyografimin o sayfalarını okuyabilir.
– Basketbolu bu denli vaktin üzerine hayatınızda nerede konumlandırıyorsunuz?
Tabii ki değerli bir yeri var; lakin herkesin sandığı kadar da değerli değil. Benim için ömrümde en değerli şey ailedir. Bir ömrü paylaşacak, bir arada yaşlanacak, birlikte çocuklarımızı büyütecek ve elimizden geldiğince onlara hakikat ile yanlışı öğretecek, bir eş, bir sevgili, bir dost bulmuş olmam ve eşim Kıvanç’ın başını çektiği bu aile benim için hayatımın en değerli pozisyonu.
TÜRK BASKETBOLU VE TÜRK BASKETBOL TELEVİZYONCULUĞU BİR GÜNDE BURALARA GELMEDİ
– Yazmak sizin hayatınızda ne mana taşıyor?
Edebiyatı çok severim. Zati hatırı sayılır bir kütüphanem de var. İnşaat mühendisi olmama karşın, Illinois Üniversitesi’nde edebiyat dersleri de aldım. Hatta son yılımda çok sıkıntı bir derse kayıt olmuştum, hocayı tanıyanlar “Low Lady Grade” diye bir lakap da takmışlardı. Daima düşük not verdiği için. Notumu belirleyecek sömestre sonu ödevim ekip oyunuyla ilgiliydi. Ancak yazımda onun en çok kullanıldığı spor ile ilgili yazamazdım. Ben de müzik ile ilgili yazdım. Rolling Stones ve onların misyon kısmı ve ekip oyunuyla ilgiliydi. Not olarak A- verdiğinde şaşkına dönmüştüm. Sınıfta o kadar yüksek not alan bir ben vardım ve inşaat mühendisi olmak üzereydim.
– Artık otobiyografinizi yazdınız. Nasıl oldu?
Otobiyografimi sonunda yazdım. Ben kıssa anlatmayı severim. Birlikte çalıştıklarım ben eskileri anlattıkça, “Ya abi bunları bir kitapta biriktirsene!” diyorlardı. Sonunda Caner Eler bir gün, “Abi kitabevi falan, onları keder etme!” dedi, ben de yazmaya başladım. 3 yıl sürdü.
– İnsanın kendini yazması sıkıntı iş doğal. Bir yandan da Türkiye’deki spor spikerlerinin hayatları merak edilir; lakin otobiyografi yazdıklarına pek rastlanmaz. Neden bu türlü bir kitap yazmak istediniz?
Otobiyografi deneyimim çok uygundur. Okuyucu olarak yani. Söylediğim kütüphanenin kıymetli kısmı biyografi yahut otobiyografidir. Lakin hepsi İngilizce. Bu nedenle ben okuduklarımdan esinlenerek o denli yazmaya çalıştım. Pek Türkçe otobiyografi okuduğumu söyleyemem. Bu açıdan kitap biraz alışılmışın dışında oldu galiba. Kitabı yazmaya başladığımda ana sebebim, Aydan Siyavuş, Yalçın Granit, Çetin Çeki, İsmet Badem, Faruk Bayhan, Erol Aksoy, Mehmet Baturalp, Arman Talay üzere isimlerin hem basketbol, hem spor televizyonculuğuna ve hayatıma yaptıkları katkıları geride bırakmaktı. Türk basketbolu ve Türk basketbol televizyonculuğu bir günde buralara gelmedi.
AMA GARİP BİR ÜLKEYİZ
– Salondaki En Makûs Koltuk, bir yandan da basketbolun perde gerisi demek… Yazmaktan imtina ettiğiniz anlar var mı?
Yazmadığım yahut yazamadığım şeyler var. Yazdıklarımı da oldukça bir süzgeçten geçirdim. Çok farklı alanlarda çok farklı vazifelerde bulundum, çok değişik ve farklı beşerlerle çalıştım. Dayanağını ve dostluğunu benden esirgemeyenlerde oldu, beni sırtımdan bıçaklayanlar da. Ben basketbola çok büyük emek verdim. Kadro menajerliği, medyanın her alanı, Avrupa ve Dünya Şampiyonaları’nda Tertibin içinde yer almak. Başşehir 34 bir efsane. Orada kimileri bile rahatsız oldu. Sonuçta oyuncu yetiştiriyorsun. Lakin garip bir ülkeyiz.
– Pekala ya sonradan aklınıza gelen, ah şundan da bahsetseydim dediğiniz bir anı oldu mu?
Kitabı okuduktan sonra belirli periyotlar benimle çalışmış olan çok kişi, şunu da yazsaydın, bunu niçin yazmadın diye sordu. Bir sefer kitabın çok uzun olmaması istendi. İkincisi her şeyi yazamazsın. Sohbet sırasında herkesi güldüren bir şey, o kişinin ailesine tıpkı biçimde komik gelmeyebilir. Bu nedenle hayli süzgeçten geçirdim. Bir de sahiden unuttuklarım var, onları duyunca çabucak hatırladım. Kısmet olursa ikinci kitapta inşallah…
– Ya basketboldan soğuduğunuz anlar? Aranızın açıldığı isimlerden de bahsediyorsunuz kitapta?
Basketboldan değildi de, maç anlatımından soğuduğum bir gerçek. Tekrar özlüyorum, hatta bazen param olsa bir kafe açıp, orada gelenlere maç anlatsam ne olur diye düşünüyorum. Lakin Euroleague Finalinde (CSKA Moskova – Fenerbahçe) hakem rezaletini görmemezlikten gelmemi temenni eden ve ben o denli yapmayınca hiçbir hudut tanımadan bu bireyler tarafından başlatılan “imha operasyonu” sonunda alışılmış ki soğudum. İnsanın 13 yaşındaki kızına tehditler gelince o denli oluyor insan. Aramın açıldığı şahıslar doğal olarak var. Bu tıp beşerler daima vardı. Fakat köprülerin yakıldığı ve yıkıldığı ilgiler o olay ve sonrasına kadar hiç olmamıştı. Artık onlardan da ziyadesiyle var.
HALA BU İNSANLARIN NASIL UYUDUKLARINA ŞAŞIRIYORUM
– Salondaki en berbat koltuğun spiker koltuğu olduğunu söylüyorsunuz, bu durumda en düzgün koltuk hangisi?
Şakayla karışık, olağan ki Obradovic-Gherardini periyodunun birinci 5 yılında Barış Hersek’in koltuğu. Türk spor tarihinde daha evvel hiç yaşanmamış ve bir daha kolay, kolay yaşanmayacak bir periyoda bench’ten tanıklık etmek ve üstüne bir hatırı sayılır bir para kazanmak. Değer biçilmez…
– Pekala siz, oturduğunuz koltuğun en berbat koltuk olduğunu ne vakit, nasıl fark ettiniz?
Bir anda olmuyor natürel. Yaşadıkça farkına varıyorsun. Lakin demin bahsettiğim CSKA Moskova – Fenerbahçe Finalinden sonra, bilhassa de başta bir kısım “spor adamı” olmak üzere, evvel benim amaç gösterilmem, sonra bunun denetim dışına çıkıp aileme kadar uzanması, ardından ailemin yaşadığı travma sonrası hiçbir şeyin ona değmeyeceğini anladım. Hala bu insanların nasıl uyuduklarına şaşırıyorum.
– Sizi mesleğinizde en coşturan, memnun eden maç hangisiydi?
Sinan Fazilet Salonu 2010 Dünya Şampiyonası Yarı-Final maçı. Yani Türkiye – Sırbistan maçı. Yani son saniyeleri ve Kerem Tunçeri’nin turnikesi, akabinde mühlet eklenmesi ve Semih Erden’in bloğu.
– Ya en berbatı? (Neden?)
Kara Perşembe, 3 Nisan 1997. 2 gün gecikmiş makûs bir 1 Nisan latifesi üzereydi. Abdi İpekçi Spor Salonunda Final Four yolunda son maçta Efes, Fransız Asvel ekibine elendi. Tıpkı gün Bursa’da deplasmanda Aris’i 11 sayıyla yenmiş Tofaş konutunda Koraç Kupasını kaybetti. İsmet Abi’yle donup kalmıştık. Bir de olağan CSKA Euroleague Finali. FIBA’nın entrikalarından kurtulmak için kurulan Euroleague de hiçbir şeyin değişmediğini görmek de, neredeyse Fenerbahçe’nin hakkının yenilmesi, emeğinin çalınması kadar üzücüydü.
“ÖZÜR DİLERİM ANNE. YANILMIŞIM.”
– Yiğiter Uluğ’un Sunuş’u ile başlıyor kitap ve birinci cümlesi de “Özür dilerim.” Birinci okuduğunuzda ne dediniz bu sunuş için?
Yiğiter Uluğ zati Merhum İsmet Badem’den sonra birlikte en fazla maç anlattığım kişidir. Esasen fevkalâde bir kalemi var. İsmet Abi’nin olmadığı bir dünyada ondan diğer kimse yazamazdı diye düşünmüştüm. Sonra da okuyunca esasen tüylerim diken, diken oldu.
– Altıncı kısımda, sevdiğiniz işten para kazanmaya başladığınız, ağır geçen birinci vakitler için “Beyaz Öfke” sinemasının ünlü son sahnesindeymiş üzere hissettiğinizi söylüyorsunuz: “Başardım anne! Bak, dünyanın zirvesindeyim!” Artık buradan bakınca o günler nasıl görünüyor?
“Özür dilerim anne. Yanılmışım.” Tıpkı Yiğiter’in açılış cümlesi üzere. Bu türlü bir dünyanın, yani şimdiki haliyle tepesinde olabilirsin; fakat orada kalabilmek için o kadar şeyden ödün vermen gerekiyor ki. Hiçbir formda değmez. Ben bu işte birikimim, deneyimim, çalışkanlığım ve bir de Allah vergisi ses tonumdan ötürü başarılı oldum.
– Hayalini kurduğunuz o hayatı yaşadınız mı?
Hayalim her vakit aile ile ilgiliydi. Asla işimle ilgili değil. Ailem ile birlikte olmaktan büyük keyif alıyorum. Köpeğimiz Barzo da dahil buna. Lakin natürel ki maddi durumumuz bu türlü bir mesleğin karşılığında elde edilmiş olması gereken bir düzeyde olsaydı da, keşke daha fazla ailemle vakit geçirebilsem diyorum.
BİR ROMAN YAZACAĞIM
– Kitapta yaşadıklarınızla ilgili bireylerin isimleri de geçiyor. Kitap yayınlandıktan sonra ismi geçen kişilerin reaksiyonları nasıldı?
Çok memnun olduklarını söyleyenler de oldu, sitem edenler de, sessiz kalanlar da. Ancak iki kişi eleştirdiğim noktalar için “Keşke o vakit bunları söyleseydin, tahminen ben de farklı olurdum” dedi. Bu hoşuma gitti.
– Pekala genel manada yansılar nasıl?
Genel reaksiyon çok âlâ. Artık sanırım 5.inci baskıya girecekler. Kitap çıkmadan evvel kitabevinin memnun olacağı satış sayısına şimdiden yaklaştık. Bu da çok sevindirici bir şey. Kitabı okuyan basketbolseverler çok olumlu geri dönüş yaptılar. “Fazla orta verme, ikinciyi de yaz.” diyenler çoğunlukta.
– Yazmaya bir halde devam edecek misiniz? Neler yapıyorsunuz? Yeni projeleriniz neler?
İkinci çıkacak mı? Yazacak mıyım? Şimdiden kesin bir şey söylemek için erken. Lakin bir roman yazacağım. Hayatımdan esinlenerek, ancak Başşehir 34 kulübünün öyküsünü baz alarak, vardır ya Hollywood da “based on a true story” diye; işte onun üzere bir şey yazmak istiyorum. Zira salonsuz, parasız da olsa hayallerin gerçekleşebileceğini gösteren, bir mahalle grubunun, Avrupa’da Kupa kazanmış bir kulübün, alt yapıya en büyük kıymet veren bir kulübün ekibini yenerek şampiyon olabileceğini kanıtlayan tam bir Hollywood’luk öykü o. En makus ihtimal ABD’de olsa ESPN 30 For 30 belgeseli yapılırdı…
Damla Karakuş: Teşekkür ederim.
Murat Murathanoğlu: Teşekkür ederim.
Salondaki En Berbat Koltuk
Murat Murathanoğlu
Mundi Kitap
S.: 288
Kitabı satın almak için tıklayınız: D&R
*
Damla Karakuş
[email protected]
Instagram: biyografivekitap
