Bugün Suat Derviş’in mevt yıl dönümü. Geçtiğimiz yıl İthaki Yayınları, Derviş’in 4 kitabını birden yayımlamıştı. Kitapların editörü Ayla Duru Karadağ’ın, Derviş hakkında kelamlarını de aktardığım bu yazıyı, Derviş’in mevt yıl dönümü anısına bir sefer daha paylaşmak istedim…
*
Suat Derviş, Osmanlı’nın son devirlerinde gazeteciliğe başladı. Ülkenin öncü gazetecilerinden biri olmakla yetinmedi ve en üretken müelliflerinden biri de oldu. O denli ki dünyadan göçüp gittiğinde arkasında otuza yakın roman, birçok öykü, makale ve elbette çeviriler bırakmıştı. Ayrıyeten yapıtları yabancı lisanlara çevrilen birinci müelliflerden biriydi.
“Kara Kitap” ismini verdiği birinci romanını, 1921’de yayımlayan Derviş’in en bilinen yapıtı ise, “Fosforlu Cevriye” oldu. 1931’de ise, Latin harfleri ile yazdığı birinci eser yayımlandı: “Emine”. Yapıtlarında genel olarak İstanbul’un üst seviye ömründen kesitler sunan müellif, bayanın toplumsal pozisyonunu da irdeledi.
(Suat Derviş)
İthaki Yayınları, devrine damga vuran Suat Derviş’in kitaplarını basmaya, 2013’te “Fosforlu Cevriye” ve “Hiç” eserleri ile başladı. 2014’te “Kara Kitap”,2015’te “Çılgın Gibi”, 2016’da “Gönül Gibi” ve “Behire’nin Talipleri”, 2017’de de “Ahmet Ferdi – Bir Kış Gecesi” ve “Anılar Paramparça – Bütün Yapıtları 10” yapıtlarını bastı.
2018’de ise 4 yeni kitap var. Öncelike sizlerle kitapların editörü Ayla Duru Karadağ’dan Suat Derviş hakkında aldığım görüşü paylaşayım. Akabinde bu 4 kitaba da bakalım…
(Suat Derviş)
BİZİM TEMENNİMİZ O MAĞARDAKİ MÜCEVHERLERİ HERKESLE PAYLAŞABİLMEK
– Suat Derviş’i nasıl tanımlarsınız?
Suat Derviş hayatı boyunca kendini yazarak var eden, devrine ve hatta bugüne nazaran bile çok yürekli romanlar yazan bir müellif. Gazeteci olması, Fransızcada yayımlanan birinci romanın müellifi olması, kimsenin gölgesine sığınmayan bir bayan olması, varlıklı bir ailede doğup her şeyini kaybettikten sonra tırnaklarıyla kazıyarak bir yerlere gelen devrimci olması ve en değerlisi de romanları, hikayeleri ve makalelerinin merkezine aldığı hususların bugün için de manasını yitirmemesi… Derviş nostaljik bir figür olmaktan çok bize düne ilişkin, lakin bugün için de çok kıymetli bir şeyler söyleyen bir şahsiyet. Sokaktan ve beşerden umudunu hiç kesmeden, üstenci bir lisan kurmadan herkesin muharriri olmayı başarmış ve aslında yeni bir günün umudunu içinde daima canlı tutmuştur.
– Kitapları bize neler öğretecek?
Suat Derviş’te kuruluş periyodu bayan edebiyatından erken Cumhuriyet’e, 2. Dünya Savaşı’ndan ihtilallere, SSCB’nin parlak günlerinden fakirleşen ve büyük kente göç eden insanlara kadar Türkiye ve Dünya tarihine dair çok fazla şey bulabiliriz. Bunları anlatırken bir ders kitabı ya da öğreten insan kibrine bürünmeden yazmıştır.
(Ayla Duru Karadağ)
– Suat Derviş’in kitaplarını basmanızın özel sebebi nedir?
Bizim için Suat Derviş’in kitaplarını yayımlamak birtakım bedelleri koruma edebilmek ve yaygınlaştırmak manasına geliyor. Giderek azalan umut ve inanç hissimizi çoğaltmak ve güçlendirmek için herkesin anlatacak bir öyküsü olduğuna inanan Suat Derviş’in kitaplarını okurla buluşturmaya devam edeceğiz. On dördüncü kitaba ulaştık, bunların içinde kendi kaleminden anılarının derlendiği “Anılar, Paramparça”, birinci toplumcu gerçekçi roman “Bu Roman Olan Şeylerin Romanıdır” ve Fransızcada yayımlanan birinci Türk romanı olma özelliği taşıyan “Ankara Mahpusu” var. Ve Suat Derviş külliyatı eşeledikçe daha çok şey çıkan hazine dolu bir mağara üzere. Bizim temennimiz o mağaradaki mücevherleri herkesle paylaşabilmek.
KENDİNE TAPAN KADIN
İki insanın birbirini sevmesi mümkün müdür? Yoksa kendine tapan bayan Sârâ’nın dediği üzere insan kendisinden oburunu sevemez mi?
Bu kitap, Selim İleri’nin önsözü ve Serdar Soydan’ın titizlikle hazırladığı kronolojik biyografisiyle yayımda…
Kendine Tapan Kadın
Suat Derviş
İthaki Yay.
S.: 368
Kitabı satın almak için tıklayınız:
HİÇBİRİ
1923 yılında Kütüphane-i Sudi Neşriyatı tarafından basılan Hiçbiri, insani bağlantıların, yalnızlığın, hayal kırıklıklarının ortaya çıkardığı ruh hallerini derinlemesine analiz ederek karakterlerini kuruyor. Ablası Hamiyet Derviş’le olan bağlarından de beslenen romanda Suat Derviş, yer yer kendini bir roman karakterine dönüştürmekten çekinmiyor.
Ayşegül Utku Günaydın’ın önsözü ve Serdar Soydan’ın titizlikle hazırladığı kronolojik biyografisiyle…
Hiçbiri
Suat Derviş
İthaki Yay.
S.: 248
Kitabı satın almak için tıklayınız:
BU ROMAN OLAN ŞEYLERİN ROMANIDIR
Bir dokuma fabrikasında sömürülen, bütün hakları gasp edilmiş bir avuç insanın hayatının anlatıldığı roman toplumcu gerçekçi çizgide yayımlanan birinci kitaplardan.
Menekşe Toprak’ın önsözü ve Serdar Soydan’ın titizlikle hazırladığı kronolojik biyografisiyle…
Bu Roman Olan Şeylerin Romanıdır
Suat Derviş
İthaki Yay.
S.: 272
Kitabı satın almak için tıklayınız:
İSTANBUL’UN BİR GECESİ
İstanbul’un Bir Gecesi sıradan bir gecenin farklı sınıftan insanlarca nasıl yaşandığını, bir yanda tek sefer giyeceği bir elbiseye servet ödeyen kaymak katmandan bir bayanla, başka yanda oğluna kan parası bulmak için vücudunu satan veremli bir anneyi anlatıyor. Sadelikten ve akıcılıktan vazgeçmeyen Derviş “edebiyat yapmadan” edebiyat yapıyor.
Çimen Günay Erkol’un önsözü ve Serdar Soydan’ın titizlikle hazırladığı kronolojik biyografisiyle…
İstanbul’un Bir Gecesi
Suat Derviş
İthaki Yay.
S.: 280
Kitabı satın almak için tıklayınız:
Not.: Ayla Duru Karadağ’a ilgisi için teşekkür ediyoruz. Ayrıyeten bu çalışmaları için İthaki Yayınları’nı da tebrik ediyoruz.
.
Damla Karakuş
Instagram:
